Het is natuurlijk over een tijdje weer Sinterklaas en dan moet er weer gerijmd worden in het Nederlands. Dat is voor velen al best lastig, maar heb je weleens in het Italiaans gepobeerd te rijmen (rimare)?
Lees dit herfstgedichtje maar eens ter inspiratie:
Autunno pittore
L’autunno è arrivato
tutto quanto ha pitturato
piante, foglie, frutti e fiori.
Sulla testa ha un gran cappello
pioggia e vento nel mantello.
Tanti grappoli dorati
che son stati vendemmiati.
Autunno autore
con il suo pennello
fa un quadro d’autore
e il mondo è più bello.
Lavora il contadino
seminando dal mattino
il granturco già maturo
lo ripone al sicuro.
Mentre cadono le foglie
buona frutta si raccoglie
fichi, pere e noccioline
poi riaprono le scuole.
Autunno autore
con il suo pennello
fa un quadro d’autore
e il mondo è più bello
https://loscaffaledilucia.blogspot.com/2019/11/autunno-pittore.html
Opdracht 1 – Zoek in het gedicht naar de woorden die passen bij de bovenstaande plaatjes:
____________________________________________________________________________________________
In het gedicht komen twee werkwoorden voor met een onregelmatige vervoeging:
riporre (opbergen)
raccogliere (oogsten, oprapen, verzamelen)
Riporre vervoeg je als ‘porre’:
ripongo
riponi
ripone
riponiamo
riponete
ripongono
Raccogliere vervoeg je als ‘cogliere’. Let op de omkering van de letters g en l:
raccolgo
raccogli
raccoglie
raccogliamo
raccogliete
raccolgono
Il sonetto
Het sonnet (ook wel klankdicht) is een populaire dichtvorm. Vermoedelijk werd het sonnet aan het hof van keizer Frederik II ‘uitgevonden’, mogelijk door Giacomo da Lentini die behoorde tot de groep dichters van de Siciliaanse school.
Sinds het ontstaan van het sonnet gebruikte men deze dichtvorm eeuwenlang vrijwel uitsluitend voor liefdesgedichten. Het sonnet bestaat uit 14 regels en het rijmschema is vaak abba abba cdc dcd, maar hier zijn ook variaties op.
Beroemd zijn onder andere de sonnetten van Dante Alighieri waarin hij zijn geliefde Beatrice bezingt. Dit gedicht uit de 13e eeuw is eerder wat voor gevorderden, maar het geeft je een mooie indruk van het Italiaans uit die tijd, waarop het huidige Italiaans gebaseerd is.
«Tanto gentile e tanto onesta pare
la donna mia, quand’ella altrui saluta,
ch’ogne lingua devèn, tremando, muta,
e li occhi no l’ardiscon di guardare.
Ella si va, sentendosi laudare,
benignamente e d’umiltà vestuta,
e par che sia una cosa venuta
da cielo in terra a miracol mostrare.
Mostrasi sì piacente a chi la mira
che dà per li occhi una dolcezza al core,
che ‘ntender no la può chi no la prova;
e par che de la sua labbia si mova
un spirito soave pien d’amore,
che va dicendo a l’anima: Sospira.»
Vind hier ook de vertaling van het sonnet in het hedendaags Italiaans. Leuk om eens naast elkaar te zien.
Opdracht 2 – Kun jij deze liefdeszinnen vertalen?
1. Sei la ragione per cui vivo, per cui ogni giorno sorrido.
2. Dammi la tua mano e corriamo uniti per tutta la vita.
3. Come un raggio di sole hai illuminato la mia vita.
4. Il mio cuore batte solo per te.
5. Per favore non dimenticarmi!
Nog moeilijk? Kijk maar eens of je ze kunt matchen met de onderstaande vertalingen of controleer je eigen vertaling.
A. Geef me je hand en we lopen de rest van ons leven samen.
B. Jij bent de reden waarom ik leef, waarom ik iedere dag glimlach.
C. Als een zonnestraal heb jij mijn leven verlicht.
D. Vergeet me alsjeblieft niet.
E. Mijn hart slaat alleen voor jou.
Lezen over liefde
Tot slot, nu we volop in de herfst zitten, kunnen we wel wat liefde en warmte gebruiken. Maak je huis warm, kruip onder een deken en pak er een liefdesverhaal bij dat zich in Italië afspeelt. Waan je in Toscane, Sardinië, Rome of Napels met één van deze titels:
Wij zijn niet als hagedissen – Erika Bianchi (roman)
De stof in haar handen – Bianca Pitzorno (roman)
Het leugenachtige leven van volwassenen – Elena Ferrante (roman)
De laatste zomer in de stad – Gianfranco Calligarich (roman)
En als het je lukt… lees je ze natuurlijk in het Italiaans!
Ik wens je een prachtige herfst toe!